WYJAŚNIENIA MPiPS

Z 23 STYCZNIA 2015 R.

W SPRAWIE USTALANIA WYSOKOŚCI DODATKOWEGO WYNAGRODZENIA ROCZNEGO

 

Wyjaśnienia Departamentu Prawa Pracy MPiPS:

 

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1144), wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.

Przepis ten odwołuje się pośrednio do rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14, ze zm.). Zgodnie z § 6 (w związku z § 14) rozporządzenia, ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, a także odpowiednio dodatkowe wynagrodzenie roczne, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem określonych w tym przepisie tytułów, w tym wynagrodzenia za czas innej (niż urlop wypoczynkowy) usprawiedliwionej nieobecności w pracy (§ 6 pkt 4 rozporządzenia).

Ponadto należy zauważyć, że w orzecznictwie prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym „przepracowanie”, o którym mowa w art. 2 ust. 1 ustawy, oznacza faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy, a nie tylko pozostawanie w stosunku pracy (uchwały Sądu Najwyższego z: 25 lipca 2003 r., sygn. akt III PZP 7/03, OSNP nr 2/2004, poz. 26; 13 grudnia 2005 r., sygn. akt II PZP 9/05, OSNP nr 7-8/2006, poz. 109; 7 lipca 2011 r., sygn. akt III PZP 3/11, OSNP nr 1-2/2012, poz. 3).

Decydujące znaczenie – z punktu uzyskania prawa do wynagrodzenia rocznego – ma nie tyle fakt pozostawania w stosunku pracy, co rzeczywiste świadczenie pracy przez daną osobę w całym roku kalendarzowym.

Biorąc powyższe pod uwagę, podstawą wyliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest, co do zasady, wynagrodzenie za czas efektywnie przepracowany.

W ocenie Departamentu Prawa Pracy, przy obliczaniu wysokości należnego wynagrodzenia rocznego nie uwzględnia się m.in. wynagrodzenia otrzymanego za czas zwolnień od pracy, o których mowa w art. 188 Kodeksu pracy oraz wymienionych w przepisach rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 1632).

Odnosząc się do przytoczonej w piśmie uchwały Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2005 r. (sygn. II PZP 9/05, OSNP 2006/7-9/109, LEX 164222), Departament zauważa, że dotyczy ona nauczyciela, zwolnionego od pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej z prawem do wynagrodzenia w trybie przepisów art. 31 ust. 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 167) i rozporządzenia Rady Ministrów z 11 czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz.U. nr 71, poz. 336). W przedstawionej sytuacji nauczyciel zachowuje u pracodawcy prawo do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek strefy budżetowej.

W uzasadnieniu do uchwały Sąd Najwyższy zauważył, że „zachowanie przez pracownika zwolnionego z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie zakładowej organizacji związkowej prawa do wynagrodzenia i innych świadczeń oraz uprawnień pracowniczych wynika nie tylko z zasady gwarancji swobodnej działalności związkowej, ale również z faktu, że pracownik taki co prawda nie wykonuje obowiązków pracowniczych wynikających z zakresu przypisanego jego stanowisku pracy zakresu czynności, od której to pracy jest zwolniony, jednakże nie jest w istocie w pracy nieobecny z powodu niemożności stawienia się i jej świadczenia. Jako członek zarządu zakładowej organizacji związkowej wykonuje bowiem u danego pracodawcy, objętego jej działaniem, obowiązki w zakresie obrony szeroko pojętych praw i interesów pracowników, ich reprezentacji w sporach z pracodawcą przestrzegania przepisów prawa pracy i inne, powierzone tej organizacji przepisami ustawy o związkach zawodowych. Oznacza to, iż w tym sensie wykonuje on pracę u danego pracodawcy, lecz inną niż wynikająca ze stosunku zobowiązaniowego łączącego go z pracodawcą.”

 

Poglądy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej nie są wiążące dla stron stosunku pracy, sądów pracy oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Wiążący charakter dla stron mają jedynie orzeczenia sądowe wydawane w indywidualnych sprawach.

 

 

STANOWISKO MPiPS

Z 14 STYCZNIA 2015 R.

W SPRAWIE SPOSOBU USTALANIA KWOTY WOLNEJ OD POTRĄCEŃ PROPORCJONALNIE DO WYPŁACANEGO ZASIŁKU

 

Szanowni Państwo,

uprzejmie informuję, że przy obliczaniu proporcjonalnej kwoty zasiłku wolnej od potrąceń należy, analogicznie jak przy obliczaniu dziennego zasiłku, podzielić ją przez 30 i pomnożyć przez liczbę dni, za które świadczenie chorobowe jest wypłacane.

Z poważaniem,

Biuro Promocji i Mediów
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej