WYJAŚNIENIA MPiPS
Z 23 STYCZNIA
2015 R.
W SPRAWIE
USTALANIA WYSOKOŚCI DODATKOWEGO WYNAGRODZENIA ROCZNEGO
Wyjaśnienia Departamentu Prawa Pracy MPiPS:
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z 12 grudnia 1997
r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery
budżetowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1144),
wynagrodzenie roczne ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę
otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje
to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za
urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz
wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy
przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy.
Przepis ten odwołuje się
pośrednio do rozporządzenia ministra pracy i polityki
socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu
wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz
ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14, ze zm.). Zgodnie z § 6 (w
związku z § 14) rozporządzenia,
ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, a także odpowiednio dodatkowe
wynagrodzenie roczne, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych
świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem
określonych w tym przepisie tytułów, w tym wynagrodzenia za czas innej (niż
urlop wypoczynkowy) usprawiedliwionej nieobecności w pracy
(§ 6 pkt 4 rozporządzenia).
Ponadto należy zauważyć, że
w orzecznictwie prezentowany jest pogląd, zgodnie z którym „przepracowanie”, o
którym mowa w art. 2 ust. 1
ustawy, oznacza faktyczne (efektywne) wykonywanie pracy,
a nie tylko pozostawanie w stosunku pracy (uchwały
Sądu Najwyższego z: 25 lipca 2003 r., sygn. akt III PZP 7/03, OSNP nr 2/2004, poz. 26; 13 grudnia 2005 r., sygn. akt II PZP
9/05, OSNP nr 7-8/2006, poz. 109; 7 lipca 2011 r.,
sygn. akt III PZP 3/11, OSNP nr 1-2/2012, poz. 3).
Decydujące znaczenie – z
punktu uzyskania prawa do wynagrodzenia rocznego – ma nie tyle fakt
pozostawania w stosunku pracy, co rzeczywiste
świadczenie pracy przez daną osobę w całym roku
kalendarzowym.
Biorąc powyższe pod uwagę,
podstawą wyliczenia dodatkowego wynagrodzenia rocznego jest, co do zasady, wynagrodzenie
za czas efektywnie przepracowany.
W ocenie Departamentu Prawa
Pracy, przy obliczaniu wysokości należnego wynagrodzenia rocznego nie
uwzględnia się m.in. wynagrodzenia otrzymanego za czas zwolnień od pracy, o których mowa w art.
188 Kodeksu pracy oraz
wymienionych w przepisach rozporządzenia
ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania
nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom
zwolnień od pracy (tekst jedn.: Dz.U.
z 2014 r. poz. 1632).
Odnosząc się do
przytoczonej w piśmie uchwały Sądu Najwyższego z 13 grudnia 2005 r. (sygn. II
PZP 9/05, OSNP 2006/7-9/109, LEX 164222), Departament zauważa, że dotyczy ona
nauczyciela, zwolnionego od pracy na okres kadencji w
zarządzie zakładowej organizacji związkowej z prawem do wynagrodzenia w trybie
przepisów art. 31 ust. 2 ustawy z
23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 167) i rozporządzenia Rady Ministrów z 11
czerwca 1996 r. w sprawie trybu udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach
zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu
bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz.U.
nr 71, poz. 336). W przedstawionej sytuacji
nauczyciel zachowuje u pracodawcy prawo do wypłaty
dodatkowego wynagrodzenia rocznego na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy o
dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek strefy budżetowej.
W uzasadnieniu do uchwały
Sąd Najwyższy zauważył, że „zachowanie przez pracownika zwolnionego z obowiązku
świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie
zakładowej organizacji związkowej prawa do wynagrodzenia i innych świadczeń
oraz uprawnień pracowniczych wynika nie tylko z zasady gwarancji swobodnej
działalności związkowej, ale również z faktu, że pracownik taki co prawda nie
wykonuje obowiązków pracowniczych wynikających z zakresu przypisanego jego
stanowisku pracy zakresu czynności, od której to pracy jest zwolniony, jednakże nie jest w istocie w pracy nieobecny z powodu niemożności stawienia się i jej
świadczenia. Jako członek zarządu zakładowej organizacji związkowej wykonuje
bowiem u danego pracodawcy, objętego jej działaniem, obowiązki w zakresie
obrony szeroko pojętych praw i interesów pracowników, ich reprezentacji w sporach
z pracodawcą przestrzegania przepisów prawa pracy i
inne, powierzone tej organizacji przepisami ustawy o związkach zawodowych.
Oznacza to, iż w tym sensie wykonuje on pracę u danego pracodawcy, lecz inną
niż wynikająca ze stosunku zobowiązaniowego łączącego go z pracodawcą.”
Poglądy Ministerstwa Pracy
i Polityki Społecznej nie są wiążące dla stron stosunku pracy,
sądów pracy oraz Państwowej Inspekcji Pracy. Wiążący
charakter dla stron mają jedynie orzeczenia sądowe wydawane w indywidualnych
sprawach.
STANOWISKO MPiPS
Z 14 STYCZNIA 2015 R.
W SPRAWIE SPOSOBU USTALANIA KWOTY WOLNEJ OD POTRĄCEŃ
PROPORCJONALNIE DO WYPŁACANEGO ZASIŁKU
Szanowni
Państwo,
uprzejmie informuję, że przy obliczaniu proporcjonalnej kwoty zasiłku wolnej od
potrąceń należy, analogicznie jak przy obliczaniu dziennego zasiłku, podzielić
ją przez 30 i pomnożyć przez liczbę dni, za które świadczenie chorobowe jest
wypłacane.
Z poważaniem,
Biuro Promocji i Mediów
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej